جت فن معدنی

جت فن معدنی چیست؟

جت فن معدنی نوعی جت فن جریان محوری است که جهت تهویه معادن زیر زمینی یا هوارسانی به داخل معادن در زمان حفاری مورد استفاده قرار می گیرد. بطور کلی جت فن معدنی از دسته جت فنهای جریان محوری پرفشار است که بواسطه فشار قابل توجه، امکان غلبه بر افت فشار ناشی از کیسه فن، یا داکتهای هوارسانی آویخته به سقف تونل را دارا می باشد. جهت آشنایی هرچه بیشتر و شناخت بهتر جت فن معدنی لازم است ابتدا تفاوت جت فن معدنی و فن معمولی را بشناسیم.

تفاوت جت فنی معدنی و فن معمولی

نظر به این که جت فن معدنی حتما باید بتواند افزایش فشار بالایی ایجاد نماید، علیرغم جت فنها و فنهای معمولی که معمولا کم فشار و به شکل روتور تنها طراحی میشوند، طراحی آن در یکی از سه حالت استاتور/روتور ، روتور/استاتور  و یا روتور/روتور صورت خواهد پذیرفت. برای افزایش فشار بیشتر، جت فن معدنی می تواند چند مرحله ای باشد.

بدان معنی که بیش از یک جت فن بصورت سری به هم متصل می شود و در نتیجه فشار به تناسب تعداد واحد فنها افزایش می یابد. به عبارتی یک جت فن معدنی ممکن است متشکل از چند فن متصل شده پشت سرهم باشد و تا بیش از 10 هزار پاسکال ایجاد فشار نماید.

مشخصات فنی جت فن معدنی 

بسته به نوع معادن زیر زمینی و یا ابعاد یا عمق عملیات حفاری جت فن های معدنی با مشخصات فنی مختلفی استفاده میشود. معمولا جت فن معدنی در سایز 400 الی 900 میلیمتر در دور 3000 rpm و از کلاس 1000 به بالا در دور 1500rpm  طراحی و ساخته میشود. چنانچه معدن زیر زمینی از نوع انفجاری باشد مانند معادن زغال سنگ، عموما جت فن معدنی در سایز 400 تا 710 میلیمتر و  در کلاس انفجاری مورد استفاده قرار خواهد گرفت.

جت فن معدنی ضد انفجار در گروه I انفجاری و شاخه M1 یا M2 میتواند ارائه شود. در حفاری های تونل ها معمولا از جت فن های معدنی با سایز 900 الی 1600  استفاده میشود. با افزایش سایز فن و طبیعتا افزایش قطر پروانه و وزن پره ها، نیروهای شعاعی وارده بر پره و پروانه به شکل قابل توجهی افزایش می یابد و تکنولوژی ساخت پروانه پیچیده تر و گرانتر میشود.

همچنین افزایش توان الکتروموتور و افزایش توان جذبی پروانه، اهمیت طراحی صحیح و حرفه ای پروانه را آشکار میسازد. یک جت فن کم راندمان اتلاف انرژی بسیار قابل توجهی خواهد داشت و هزینه الکتریسته مصرفی را افزایش میدهد.

خطر مواجهه با استال در جت فنهای معدنی نسبت به جت فنهای آزاد به مراتب محتمل تر می باشد. چراکه ممکن است  افت فشار ناشی از اتصال بیش از حد کیسه فن و داکت های هوارسانی در خروجی جت فن، فراتر از فشار جت فن شود و نقطه عملکرد جت فن را به منطقه استال سوق دهد.